Drama của ngành lập trình AI: một bước sẩy chân, bị đối tác đâm lén, startup tool lập trình AI tỷ USD tan vỡ trong nháy mắt

Trong thế giới công nghệ, có những câu chuyện về sự thành công vượt bậc, nhưng cũng có những câu chuyện về sự sụp đổ nhanh chóng khiến cả ngành phải sững sờ. Windsurf, một startup công cụ lập trình AI từng được định giá 3 tỷ USD, vừa trở thành minh chứng điển hình cho việc một bước sẩy chân có thể khiến tất cả tan vỡ trong nháy mắt.

Câu chuyện bắt đầu khi OpenAI đưa ra đề xuất mua lại Windsurf với mức giá 3 tỷ USD, một con số khổng lồ trong ngành startup. Tuy nhiên, thương vụ này đã trở thành khởi đầu của chuỗi sự kiện dẫn đến sự tan rã của công ty. Nguyên nhân chính được cho là sự can thiệp của Microsoft, đối tác chiến lược của OpenAI, vì lo ngại về lợi ích trong mảng kinh doanh công cụ lập trình AI.

Theo thông tin từ Wall Street Journal, Microsoft hiện có quyền truy cập vào toàn bộ tài sản trí tuệ của OpenAI thông qua hợp đồng hợp tác hiện tại, nhưng OpenAI không muốn Microsoft cũng có được công nghệ AI coding của Windsurf. Điều này đã trở thành điểm căng thẳng lớn trong quá trình tái đàm phán hợp đồng giữa hai bên. Microsoft, với việc kiểm soát ứng dụng lập trình VSCode và AI lập trình Copilot, đã ngăn chặn thương vụ này để bảo vệ vị thế của mình trong thị trường công cụ lập trình AI đang phát triển mạnh mẽ.

Nhưng điều thực sự khiến Windsurf lâm vào khủng hoảng chính là phản ứng từ Anthropic. Ngay sau khi tin tức về thương vụ OpenAI-Windsurf được công bố, Anthropic đã ngay lập tức ngừng cung cấp Claude Code - công cụ AI lập trình mạnh nhất của họ - cho Windsurf. Động thái này như một cú đấm quyết định vào điểm yếu của startup.

Anthropic, với CEO ông Dario Amodei, đã chứng minh rằng họ nắm giữ vị thế độc tôn trong việc tạo ra AI lập trình hiệu quả. Việc cắt đứt quan hệ hợp tác với Windsurf đã khiến người dùng của startup này đồng loạt hủy dịch vụ và chuyển sang sử dụng trực tiếp Claude Code. Thực tế đã chứng minh rằng AI code của OpenAI (GPT) không thể so sánh được với Claude trong lĩnh vực lập trình.

Trong tình thế đó, CEO Varun Mohan của Windsurf đã phải đưa ra quyết định đau đớn. Thay vì tiếp tục tìm kiếm các đối tác khác, ông đã quyết định "bán mình" cho Google với mức giá giảm 20% so với đề xuất ban đầu. Tuy nhiên, đây không phải là một thương vụ mua bán truyền thống mà là một "reverse-acquihire" - Google trả 2,4 tỷ USD để có bản quyền công nghệ Windsurf và thuê các nhân tài hàng đầu của công ty.

Google, với đội ngũ DeepMind dẫn đầu, đã chào đón Varun Mohan, đồng sáng lập Douglas Chen và một số nhà nghiên cứu hàng đầu của Windsurf. Phát ngôn viên Chris Pappas của Google đã xác nhận việc tuyển dụng này trong một tuyên bố gửi đến TechCrunch, nhấn mạnh sự hứng thú của họ với tài năng AI coding từ đội ngũ Windsurf.

Google có nhiều lý do để vui mừng với việc chiêu mộ thành công các nhân tài này. Được xem là người nắm giữ công nghệ nền tảng cho lĩnh vực AI hiện nay, nhưng Google gặp khó khăn trong việc phát hành các sản phẩm hoàn chỉnh đến tay người dùng. Việc thu hút được Varun Mohan và Douglas Chen từ Windsurf - startup với công cụ lập trình quen thuộc với người dùng - sẽ giúp Google cải thiện đáng kể việc phát triển các tính năng "agent-like" - những công cụ có khả năng tự động hóa các tác vụ lập trình phức tạp nhằm thu hút cộng đồng lập trình viên.

Trong khi đó, drama tiếp tục diễn ra khi Cursor - đối thủ lớn nhất của Windsurf - bất ngờ thông báo đã thu hút được hai lãnh đạo chính của Claude Code từ Anthropic. Boris Cherny, người từng phát triển Claude Code, đã gia nhập Anysphere (công ty đằng sau Cursor) với vai trò Chief Architect và Head of Engineering. Cùng với ông, Cat Wu, cựu Product Manager của Claude Code, cũng đã chuyển sang làm Head of Product tại Anysphere.

Điều đáng chú ý là Cursor vẫn đang sử dụng công nghệ của Anthropic và là một trong những khách hàng lớn nhất của họ. Sự di chuyển nhân tài này cho thấy động lực phức tạp trong ngành, nơi các mối quan hệ đối tác và cạnh tranh có thể thay đổi nhanh chóng.

Cuối cùng, Windsurf - từng là một startup triển vọng với doanh thu thường niên đạt 100 triệu USD vào tháng 4 - giờ đây chỉ còn lại với Jeff Wang, cựu trưởng phòng kinh doanh, đảm nhận vai trò CEO tạm thời. Phần lớn trong số 250 nhân viên của công ty không được chuyển sang Google DeepMind và sẽ tiếp tục cung cấp các công cụ AI coding cho khách hàng doanh nghiệp.

Câu chuyện của Windsurf là một bài học đắt giá về việc hiểu rõ vị thế của mình trong hệ sinh thái công nghệ. Startup này đã không nhận ra rằng họ chỉ là một "AI wrapper" phụ thuộc vào công nghệ lõi của các đối tác. Khi những đối tác này quyết định cắt đứt quan hệ, Windsurf đã không có khả năng tự vệ. Đây cũng là lời cảnh tỉnh cho các startup khác rằng trong thời đại AI, việc nắm giữ công nghệ lõi là yếu tố quyết định sự sống còn, và một bước sẩy chân trong việc lựa chọn đối tác có thể dẫn đến hậu quả không thể cứu vãn.

Nguyễn Hải (Theo TechCrunch)