Ngày này năm 1993, một trung tâm nghiên cứu hạt nhân âm thầm mở ra cánh cửa Internet cho cả thế giới

Ngày 30 tháng 4 năm 1993, Tổ chức Nghiên cứu Hạt nhân Châu Âu (CERN) ra thông báo chính thức rằng mã nguồn của World Wide Web – công nghệ nền tảng cho việc tạo và truy cập các trang web – sẽ được công khai hoàn toàn miễn phí, không yêu cầu phí bản quyền hay giấy phép. Đây không chỉ là một động thái kỹ thuật, mà là một quyết định mang tính lịch sử, giúp internet mở rộng ra toàn cầu với tốc độ chưa từng có.

World Wide Web được phát triển bởi nhà khoa học Tim Berners-Lee và cộng sự tại CERN từ năm 1989, nhằm tạo ra một hệ thống chia sẻ thông tin giữa các nhà nghiên cứu. Tuy nhiên, đến năm 1993, sự phổ biến tiềm năng của Web đã vượt ra khỏi phòng thí nghiệm. Đứng trước lựa chọn thương mại hóa hay mở rộng công khai, CERN quyết định đặt Web vào phạm vi công cộng, cho phép bất kỳ cá nhân, tổ chức hoặc công ty nào cũng có thể xây dựng máy chủ, trình duyệt hoặc dịch vụ dựa trên công nghệ này – mà không phải xin phép hoặc trả phí.

Đây là điều kiện tiên quyết để tạo ra một hệ sinh thái mở, nơi mọi người đều có thể đóng góp, học hỏi và phát triển cùng nhau. Chỉ trong vài năm sau quyết định này, các trình duyệt như Mosaic (1993) và Netscape Navigator (1994) ra đời, đưa khái niệm "duyệt web" từ chỗ xa lạ trở thành hoạt động hàng ngày của hàng triệu người. Các công ty internet, nền tảng nội dung, dịch vụ thương mại điện tử, mạng xã hội – tất cả đều phát triển trên nền công nghệ mà CERN từng có thể giữ riêng cho mình.

Không có ngày 30/4/1993, có thể Web vẫn tồn tại, nhưng có lẽ sẽ bị phân mảnh, đóng kín hoặc thương mại hóa theo cách cản trở sự phát triển cộng đồng. Việc CERN từ bỏ quyền kiểm soát thương mại đối với Web là một trong những ví dụ hiếm hoi trong lịch sử công nghệ mà quyền sở hữu được trao lại cho toàn nhân loại.